In Rotterdam ligt ongeveer 170.000 m2 aan waterpasserende verhardingen. De gemeente Rotterdam is een grote gemeente die aangesloten is in de COP WAIVE. Rotterdam legt al vele jaren waterpasserende verhardingen aan. Ook doen ze veel onderzoek ernaar. De gemeente ervaart de passerende verharding als een succesvolle klimaatadaptieve maatregel die een bijdrage levert aan de sponswerking van de buitenruimte.
Standaard toepassing van de waterpasserende verharding
Voordat de gemeente Rotterdam waterpasserende verharding begon aan te leggen, hebben de afdelingen water-en wegbeheer samengewerkt aan een standaardtoepassing van de verharding voor de hele gemeente. Rotterdam hanteert een opbouw met bovenaan de straatsteen, gevolgd door de straatlaag bestaande uit split en tot slot een dik zandpakket die het water infiltreert. Voor de straatsteen wordt uiteraard de Rotterdamse steen toegepast. Het zandpakket heeft een infiltratiesnelheid van 500-900 mm/uur. Het standaardprotocol heeft ervoor gezorgd dat de afdelingen water-en wegbeheer goed samen kunnen werken bij de aanleg van de waterpasserende verhardingen.
Daarnaast heeft de gemeente bij de start van de waterpasserende verhardingen een kansenkaart gemaakt zodat ze een duidelijk beeld hebben welke locaties potentie hebben om de waterpasserende verharding toe te kunnen passen. Hierbij is onder andere gekeken naar het soort weggebruikers, de grondwaterstand en de omgeving. Bij de omgeving wordt er gekeken naar bijvoorbeeld bladval. Ook speelt de esthetische factor een belangrijke rol. De waterpasserende verharding moet passen in beschermde stadsgezicht.
Onderzoek naar het functioneren van waterpasserende verhardingen
Rotterdam voert veel onderzoek naar het functioneren van waterpasserende verhardingen uit. Op verschillende locaties is een paar jaar gemeten en gemonitord. Uit de meting is gebleken dat naarmate de verharding langer ligt, de infiltratiesnelheid afneemt. Naar aanleiding van deze gegevens is Rotterdam gestart met een onderzoek naar het beheer-en onderhoud. De gemeente zoekt naar de juiste toepassing van onderhoudsmethodes op het juiste moment zodat de infiltratiesnelheid minder snel afneemt.
Ervaringen in de gemeente Rotterdam op twee locaties
Rotterdam heeft op veel plekken in de stad waterpasserende verharding aangelegd. Eén van deze locaties is in de omgeving van de Slinge. De wijk is in 2016 voorzien van de waterpasserende verharding. De ervaring van de gemeente is positief. De infiltratiesnelheid is frequent gemonitord met de dubbele ring infiltrometer. Hieruit is gebleken dat de infiltratiesnelheid ruim boven de minimale eis van 160 mm/uur zit. De gemeente is benieuwd hoe de verhardingen functioneren op de langere termijn en kijkt naar ook naar de periode dat het er 10 of 15 jaar ligt.
Een andere locatie met waterpasserende verharding is de wijk Heijplaat. In de van Kinsbergenstraat is het mis gegaan bij de aanleg, wat gezorgd heeft voor tijdelijk wateroverlast. Het zandbed was onjuist aangelegd waardoor hemelwater niet op de correcte wijze kon infiltreren. Nadat het zandbed was hersteld, heeft de gemeente geen problemen meer ondervonden en voldoen de verhardingen goed. Van deze locatie heeft de gemeente geleerd dat kennisdeling en samenwerking met de aannemer belangrijk is om tot een goed resultaat te komen.
Wat deze locatie verder bijzonder maakt is dat enkel de straat door de gemeente is aangelegd. De parkeerplaatsen en binnentuinen zijn mede-eigendom van de bewoners. De bewoners hebben in samenwerking met een tuincoach zelf voorzieningen getroffen om het hemelwater af te voeren en te verwerken. Een binnentuin met speelplaats en kas zijn hier een voorbeeld van.
De gemeente Rotterdam ziet potentie in de waterpasserende verhardingen
De gemeente is positief over de passerende verhardingen. Ondanks de onzekerheden over de werking in de toekomst, ziet de gemeente Rotterdam potentie voor de verhardingen. Het is een klimaatadaptieve maatregel die weinig ruimte in beslag neemt en een effectieve werking heeft. De gemeente Rotterdam wil graag in de toekomst samen met andere gemeentes onderzoek doen, ervaringen delen en nieuwe kennis vergaren. Met de COP is de eerste stap al gezet; het kenbaar maken welke gemeentes al bezig zijn met de waterinfiltrerende verhardingen en hierbij de ervaringen delen. De stap erna is om samen onderzoeken te starten om de waterpasserende verharding optimaal te kunnen gebruiken. De gemeente Rotterdam wil graag de kennis en ervaringen delen met andere gemeentes. Van elkaar kunnen we leren!
Voor het delen van kennis met de gemeente Rotterdam of voor vragen aan de gemeente Rotterdam over de waterpasserende verhardingen kunt u contact opnemen Kees Koudstaal (cp.koudstaal@Rotterdam.nl)
